Czy to możliwe, by żyć aktywnie z chorobą RZS? Zdecydowanie tak! Reumatoidalne zapalenie stawów nie oznacza, że musisz zrezygnować z ruchu i swoich pasji. Dobrze dobrany sport nie tylko da Ci satysfakcję, ale też pomoże złagodzić przebieg choroby. Jednak nie każda aktywność fizyczna jest zalecana w przebiegu RZS.
Jedną z polecanych dla chorych na RZS dyscyplin jest pilates. Pozwala on na zwiększenie zakresu ruchu w stawach, a także wyciszenie i relaks. Doskonale wpływa także na postawę ciała i uczy cechy bardzo ważnej dla cierpiących na reumatoidalne zapalenie stawów – tzw. świadomości własnego ciała.
CO TO JEST RZS I JAKIE SĄ JEGO OBJAWY?
RZS, czyli reumatoidalne zapalenie stawów, to choroba autoimmunologiczna. Atakuje tkankę łączną i nie ma jasno określonej przyczyny. W swoim przebiegu obejmuje stawy (błonę maziową) i narządy wewnętrzne. Jest to choroba zapalna, która może dotyczyć zarówno młodych, jak i osób starszych. Proces zapalny rozpoczyna się wewnątrz stawu, co skutkuje degradacją błony maziowej i przylegających struktur wewnątrzstawowych.
RZS może początkowo dotyczyć wyłącznie małych stawów (np. dłoni, stóp), a z czasem obejmować coraz większe i w ten sposób stopniowo zaburzać ruchomość. Choroba dużo częściej dotyczy kobiet.
Objawy pojawiają się stosunkowo wcześnie, jednak przez to łatwo je zignorować. Jak zatem rozpoznać RZS? Co powinno zaniepokoić?
- ból i sztywność stawów towarzyszące porannemu wstawaniu, często połączone z obrzękiem, a także chronicznym zmęczeniem i stanami podgorączkowymi, które możesz mylić z grypą,
- obrzęk stawów, będący skutkiem przerostu błony maziowej w stawie,
- stopniowa utrata ruchomości stawu, prowadząca do nieodwracalnych zmian w przypadku uszkodzenia jego wewnętrznych struktur,
- deformacje stawów, pojawiające się w zaawansowanej postaci RZS,
- guzki reumatoidalne, które mogą pojawiać się także na narządach wewnętrznych,
- nadmierna suchość skóry,
- inne choroby, które mogą być następstwem powikłań RZS (miażdżyca, zapalenie opłucnej z dusznością i bólem w klatce piersiowej, zespół suchości oka, przewlekłe infekcje układu moczowego).
Jeśli odczuwasz bóle stawu lub pojawia się na nim opuchlizna, nie czekaj – jak najszybciej zgłoś się do specjalisty, najlepiej reumatologa. Taki lekarz od razu po rozpoznaniu choroby podejmie właściwe leczenie, co pozwoli zatrzymać postępowanie choroby i uniknąć powstania nieodwracalnych zmian.
JAK MOŻNA SPOWOLNIĆ RZS?
Choć podstawowy sposób leczenia RZS to farmakoterapia, nie mniej ważną rolę odgrywają inne czynniki, jak odpowiednia dieta, wsparcie najbliższych i psychologa, fizjoterapia, a także aktywność fizyczna.
Warto zatrzymać się nad tym ostatnim czynnikiem. Aktywność fizyczną należy dobierać w zależności od stanu chorego. Jeśli choroba jest zaawansowana, ćwiczenia powinny przede wszystkim dążyć do zachowania samodzielności przez jak najdłuższy czas. Dlatego polecane są te, które wspierają w wykonywaniu codziennych czynności, jak ubieranie się, przygotowanie posiłków, mycie się, jedzenie itp.
Chorzy na RZS nie powinni rezygnować ze swoich pasji, zwłaszcza jeśli dolegliwość dotknęła ich w młodym wieku. Aktywność fizyczna poprawia ogólny stan pacjenta – usprawnia stawy, wzmacnia mięśnie, zapobiega przykurczom. Należy jednak unikać ćwiczeń siłowych, zwłaszcza w stawach objętych procesem zapalnym. W ostrym okresie choroby, gdy stan zapalny się nasila, lepiej powstrzymać się od ćwiczeń.
PILATES – JAK MOŻE POMÓC CHORYM NA RZS?
Pilates to dyscyplina szczególnie predysponowana do pomocy w walce z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Ćwiczenia proponowane w tej metodzie nie obciążają stawów, a wręcz przeciwnie – pozwalają zwiększyć ich ruchomość.
Wiele ćwiczeń pilates doskonale wspiera wykonywanie codziennych czynności. Ćwicząc pilates, nauczysz się, jak bezpiecznie wstawać, podnosić przedmioty itp. Wypracujesz również prawidłową postawę ciała.
Pilates, dzięki uruchomieniu mięśni głębokich oraz dzięki połączeniu ćwiczeń ze skupieniem i pracą umysłu, uczy większej świadomości swojego ciała. To pomaga walczyć z ograniczeniami, które powoduje choroba. Połączenie siły psychiki i ciała daje potężne doświadczenie, rzucające wyzwanie chorobie.
Szczególnym wsparciem dla chorych na reumatoidalne zapalenie stawów są maszyny do pilatesu. Ich działanie opiera się na pracy sprężyn o różnym stopniu oporu, wspierąjacych ciało podczas wykonywania ćwiczeń i pozwalających osiągnąć efekty, których chorzy nie zdołaliby uzyskać na macie. To pozwala ponownie odbudować zaufanie do swojego ciała, wydolność, kontrolę i radość w swoim ruchu.
Ćwiczenia na reformerze maksymalizują siłę i możliwość ruchu ciała osób dotkniętych RZS. Pilates ma więc wpływ nie tylko na ciało, ale na całe życie chorego.
Relacja z ruchem w pilatesie jest dynamiczna – i tak musi być w przebiegu RZS. Trzeba nauczyć się modyfikować ćwiczenia, tempo. Rzucać wyzwania swojemu ciału.
Pilates może stanowić wyjątkową formę rehabilitacji chorych na RZS, dającą możliwość pracy z pasją i odniesienia sukcesu we własnym ciele. To ruch, który może zmienić Twoje życie!
